Milliyet – 21 Kasım 2003

M21-Kasim-2003-BDeprem felaketinin ev fiyatlarında dengesizlikler yarattığı ortada. Depremden önce bazı semtlerde fiyatlar dünya standartlarının da üstüne çıkmış, akıl almaz rakamlara ulaşmıştı. Bu semtlere en iyi örnek de İstanbul’un Bakırköy ilçesindeki Yeşilyurt, Yeşilköy, Florya, Ataköy’dür. Depremden önce bu semtlerde fiyatlar olması gerekenin çok üstündeydi. Örneğin ; 250 m² lik bir daire 800 bin dolara satılıyordu, şimdi aynı daire 125 bin dolara düştü. Ne o günkü rakam doğruydu, ne bugünkü.

Bazı yerbilimcilerimizin depremden en çok etkilenecek semtleri açıklarken bu semtleri sayması, bu semtlerde bulunan evlerin yıkılacağı ya da hasar göreceği anlamına gelmez. Evin sağlamlığı bugünkü tekniklerle rahatlıkla test edilebilir. Yapılacak iş bu evlerin sağlamlık testlerini yaptırmak ve olası bir depremde evinin durumunun ne olacağını öğrenmektir. Bu semtlerde evi olanlar, evlerini eski fiyatların yedide bir fiyatına satmak yerine, bu işi büyük bir yetkinlikle yapan inşaat Mühendisleri Odası’na evinin sağlamlığını test ettirmeli.

Şimdi depremden önce yapılmış evler eski değerlerinin çok altında satılıyor. Peki yeni yapılan evler kaç paraya satılıyor? Geçtiğimiz hafta bu semtleri şöyle bir dolaştım ve yine beni şaşkınlığa uğratan bir tabloyla karşılaştım. Bu semtlerde evler iki katagoriye ayrılmış; depremden önce yapılan bina, depremden sonra yapılan bina. Depremden sonra yapılmakta olan henüz temel aşamasındaki bir binanın önünde durdum.

-Satılık daire var mı?
-Var.
-Daire fiyatları ne kadar?
-380 m² lik bir daire 750 bin dolar yani bir trilyon elli milyar, 170 m² lik bir daire 400 bin dolar yani altı yüz milyar lira.
-Ama hemen bitişiğinizde bir ev var o da 170 m², onun değeri 125 bin dolar, bu niye böyle pahalı?
-O bina depremden önce yapılmış da ondan.
-Yani çürük mü?
-Bizim binanın altına fore kazık çaktık, bizim binalarımıza depremde hiçbir şey olmaz.
-Fore kazık zorunluluğu mu vardı?
-Sağlam olsun diye yaptık.

Zemin alüvyonlu toprak ise, zeminde problemler varsa, elbette fore kazık çakılabilir. Ama zorunluluk yoksa buna ne gerek vardır? Bu binalar yeni yapılıyor diye, ya da altına fore kazık çakılmış diye, bu fiyatlara ev satın almak ne kadar yanlışsa, depremden önce yapılmış diye düşük fiyatlara ev satmak da o denli yanlıştır.

Evlerini eski değerlerinin çok çok altına satmak yerine, yıksınlar, yeniden yapsınlar. Bu semtlerde bir apartman yaklaşık 12 dairedir. İnşaat büyüklüğü de 2 bin m² dir. Çok çok lüks bir ev yapsalar bile, yıkacakları binanın yerine ortalama 700 bin dolara, yani iki daire parasına, apartmanı mal ederler, her ev sahibi 60 bin dolar para öder ama her biri 400 bin dolarlık daire sahibi olabilir. Bu evler için herkesin 60 bin doları var mıdır derseniz? Artık bankalar 10 yıla kadar ev kredisi veriyorlar.